Przy chorobach związanych z tarczycą wykonuje się nie tylko badania laboratoryjne z próbek krwi, ale także badania obrazowe oraz inwazyjne. Najczęściej zaczyna się od badania hormonów, takich jak TSH, fT3 i fT4. Dzięki nim lekarz może określić, czy jest podejrzenie występowania niedoczynności, czy też nadczynności tarczycy. Może być zlecone także USG tarczycy, scyntygrafia, czy też badania genetyczne na raka tarczycy.
Rak tarczycy – jak rozpoznać? Objawy
Diagnostykę hormonalną tarczycy rozpoczyna się od TSH, czyli tyreotropiny. To badanie traktowane jest jako przesiewowe zaburzeń tarczycy. Ten hormon wytwarza przysadka reagująca dużymi zmianami w kwestii wydzielania TSH przy jednocześnie małych zmiennych w stężeniu wolnych hormonów tarczycy. Oznaczenie stężenia TSH uważa się za niezwykle czułą metodę oceny niedoboru albo zbyt dużej ilości hormonów tarczycy.
Następnie przechodzi się do oceny wolnych hormonów tarczycy, czyli wolnej trijodotyroniny fT3 oraz wolnej tyroksyny fT4 . Zazwyczaj nie praktykuje się oceny całkowitych stężeń hormonów T3 i T4. Lekarz największą ilość informacji na temat stanu tarczycy otrzymuje poprzez oznaczenie fT4. Pozwala to na trafną ocenę czynności tarczycy. Oznaczone stężenie wolnych hormonów tarczycy powinno się odnieść do stężenia oznaczonego TSH. Normą dla wolnych hormonów tarczycy są poniższe wartości:
- fT4 -10 – 25 pmol/l
- fT3 – 2,2 – 6 pmol/l
Z tarczycą jest związany również hormon, który bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej (kalcytonina). Wydzielana jest przez komórki C. Wpływ kalcytoniny jest przeciwny względem działania parathormonu. Nie tylko regulowana jest gospodarka wapniowo–fosforanowa. Stężenie kalcytoniny także odgrywa bardzo ważną rolę w rozpoznaniu oraz monitorowaniu raka rdzenia tarczycy.
Nie mniej istotnym hormonem, badanym w ramach diagnostyki hormonalnej tarczycy jest tyreoglobulina. Ten hormon wytwarzają komórki pęcherzykowe tarczycy. Istotny wzrost produkcji tyreoglobuliny można zauważyć w różniących się od siebie typach raków tarczycy. Tyreoglobulina jest więc czymś w rodzaju markera nowotworowego tarczycy.
Rak tarczycy – jakie badania wykonać?
Do nieinwazyjnych badań obrazowych tarczycy należą:
- badanie rentgenowskie,
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny,
- ultrasonografia,
- scyntygrafia,
Badania rentgenowskie, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny to badania wykonywane w obrębie całej klatki piersiowej. RTG klatki piersiowej umożliwia uwidocznienie się przemieszczania lub też ucisku tchawicy, który spowodowany jest pojawieniem się u osoby chorej wola guzkowego. Przy użyciu badania rentgenowskiego możliwe jest zaobserwowanie woli zamostkowych. Natomiast tomografia komputerowa, czyli to badanie służące do oceny zaawansowania raka tarczycy. Umożliwia też diagnostykę wola zamostkowego. Warto wiedzieć, że to rezonans magnetyczny jest badaniem, który najlepiej obrazuje stan tarczycy.
Ultrasografia tarczycy jest jedną z podstawowych metod obrazowania tarczycy. Wykonuje się ją przy użyciu specjalnej sondy, za sprawą której możemy zobaczyć obraz na monitorze. Za pomocą ultrasonografii można ocenić:
- ogólny wygląd tarczycy,
- echogeniczność tarczycy
- określa się guzki występujące w tarczycy, ich lokalizację i inne przydatne informacje
Rak tarczycy — jak wykryć przy pomocy badania ultrasonograficznego?
Przede wszystkim badanie ultrasonograficzne może dać wiele przydatnych informacji, tym samym znacznie ułatwiając diagnostykę. Wśród tego można wyróżnić:
- ocenę wielkość wola,
- wykrycie zmian ogniskowych,
- możliwość oceny echo struktury zmian ogniskowych,
- możliwość oceny węzłów chłonnych szyi,
- kontrolowanie igłę biopsyjną na czas wykonywania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej tarczycy,
- diagnostykę różnicową chorób tarczycy, zwłaszcza pochodzenia autoimmunologicznego.
Scyntygrafię tarczycy umożliwia izotop promieniotwórczy. Dzięki tej metodzie możliwe jest zobrazowanie tarczycy oraz ewentualnych przerzutów nowotworowych z tarczycy. Wykonuję się ją także przy diagnostyce wola zamostkowego, wad rozwojowych tarczycy i w kontroli po przebytej operacji usunięcia tarczycy.