Leczenie ortodontyczne staje się coraz bardziej popularne. Założenie aparatu ortodontycznego nie jest jedynie kwestią estetyki, ale również zdrowia. Aparaty stałe zakładane są obecnie zarówno u dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych. Jak przygotować się do założenia aparatu ortodontycznego? Czy konieczne jest usuwanie zębów? Jakie zabiegi przed założeniem aparatu są niezbędne?
Jak przygotować się do aparatu ortodontycznego – postępowanie krok po kroku
Przygotowanie planu leczenia oraz jego szczegółowy przebieg zależy od prowadzącego leczenie ortodonty. Jeśli po przeprowadzeniu koniecznych badań diagnostycznych (między innymi wykonaniu zdjęć rentgenowskich szczęki) lekarz uzna, że korekta wady zgryzu wymaga założenia stałego aparatu ortodontycznego, poinformuje pacjenta o koniecznych dalszych działaniach. Ponieważ aparat zakładany jest na stałe na okres od kilku miesięcy do kilku lat, konieczne jest odpowiednie przygotowanie jamy ustnej. Należy więc:
- wykonać wszelkie konieczne zlecone badania diagnostyczne;
- zgłosić się do stomatologa w celu kontroli stanu zębów i dziąseł oraz ewentualnego wyleczenia stanów chorobowych (wypełnienie ubytków, ekstrakcja zębów nienadających się do leczenia, wyleczenie ewentualnych stanów zapalnych przyzębia i regeneracja dziąseł po ekstrakcji);
- usunąć kamień nazębny (stomatolog zleci zwykle skaling i piaskowanie zębów);
- zaplanować wizyty kontrolne u stomatologa w okresie, gdy założony będzie aparat.
Przygotowanie do aparatu ortodontycznego a usuwanie zębów
Pacjenci często martwią się, że założenie aparatu stałego będzie wymagało ekstrakcji zębów. Czy usuwanie czwórek do aparatu jest konieczne? Czy częściej usuwane są inne zęby? Nie ma jednej definitywnej odpowiedzi na takie pytanie. Rozwój ortodoncji, wprowadzanie coraz bardziej nowoczesnych aparatów i technik korekcji wad zgryzu pozwala już w większości wypadków na rezygnację z ekstrakcji zdrowych zębów.
Właściwie, zęby do aparaty ortodontycznego usuwane są tylko w dwóch wypadkach:
- jeśli są to zęby z dużymi ubytkami, których nie można wyleczyć;
- jeśli pozostawienie tych zębów sprawia, że niemożliwe jest wstawienie pozostałych zębów w łuk (bo na przykład brakuje na nie miejsca).
Jeśli jednak problemem jest brak miejsca w szczęce na wstawienie zębów w prawidłowy łuk i tym samym założenie aparatu, ortodonci zlecają zazwyczaj ekstrakcję ósemek. Wynika to między innymi z tego, że w toku ewolucji ósemki przestały być niezbędne do przeżuwania pokarmów. Często są one dużo bardziej narażone na próchnicę, bywają częściowo pokryte dziąsłem, więc ich usunięcie nie stanowi pogorszenia stanu jamy ustnej, a pozwala uzyskać miejsce na inne zęby. Dodatkowo ekstrakcja ósemek pozwala na rezygnację z usuwania czwórek w sytuacji, kiedy brakuje miejsca na inne zęby, które muszą być wstawione do łuku. Nawet jeśli przygotowanie do aparatu ortodontycznego wymaga usunięcia jakichś zębów, to po korekcie wady zgryzu ich brak jest niewidoczny.
Na co jeszcze przygotować się przed założeniem aparatu?
Założenie aparatu ortodontycznego wiąże się z koniecznością pewnej modyfikacji diety. Zwłaszcza na początku, jedzenie stałych, twardych pokarmów może sprawiać dyskomfort, a nawet ból. Warto więc przygotować się na konieczność zmiany diety, na co najmniej kilka dni, na płynną lub półpłynną, picie napojów przez słomkę, unikanie bardzo zimnych i bardzo gorących potraw.
Warto również zaopatrzyć się w odpowiednią szczoteczkę do zębów. Po założeniu aparatu dokładne czyszczenie szczoteczką manualną może być utrudnione, warto więc używać szczoteczki sonicznej z okrągłą główką. Jedynie prawidłowa higiena jamy ustnej pozwoli na uniknięcie próchnicy, która przy założonym aparacie stanowi poważny problem.
I kwestia ostatnia, choć nie najmniej ważna – przed założeniem aparatu koniecznie trzeba się uzbroić w cierpliwość. Leczenie ortodontyczne trwa zwykle około dwóch lat, choć bywa, że korekta wady zgryzu następuje dopiero po 36 miesiącach. Wiedząc, ile czasu minie do uzyskania spodziewanych efektów, łatwiej jest odpowiednio zaplanować czas leczenia, w tym również wizyty kontrolne u stomatologa.